W dzisiejszym artykule poznamy nową metodę spawania jaką jest spawanie MMA. Dla tych, którzy jeszcze nie mieli okazji się zapoznać z pozostałymi wpisami warto zajrzeć chociażby do artykułu, w którym poruszane było spawanie metodą TIG lub jeszcze wcześniejsze MIG/MAG. Nie bez powodu proponuje zajrzeć do tych konkretnych metod, ponieważ są one w pewnym sensie zbieżne i będziemy je dzisiaj porównywać.
Co to jest spawanie MMA nazywane spawaniem elektrodą otuloną?
Spawanie łukowe elektrodą otuloną to jedna z najstarszych i najbardziej uniwersalnych metod spawalniczych. Trwałe połączenie uzyskujemy dzięki stopieniu łuku elektrycznego elektrody i materiału spawanego. Jak sama nazwa wskazuje rdzeń elektrody jest pokryty sprasowaną otuliną. W trakcie zgrzewania elektroda topi się, a jej krople poprzez łuk dostają się do płynnego jeziorka spawanego, które po ostygnięciu tworzy spoinę. Charakterystyczne dla tej metody jest ręczne przesuwanie elektrody podczas jej stapiania. Specjalna otulina podczas ciepła wydziela gazy, które chronią metal przed wpływem atmosfery. W następnej fazie stapia się i krzepnie. W miejscu łączenia wytwarza się warstwa żużlu. Usuwa się go i czyści spoinę już po jej ostygnięciu. Do spawania MMA wykorzystuje się różne urządzenia, takie jak: spawarki transformatowe, prostowniki spawalnicze oraz spawarki inwertorowe.
Dla osób, które nie mają pojęcia czym jest spawalnictwo i spawanie zachęcamy do przeczytania artykułu wprowadzającego w ten świat. 🙂
Różnice pomiędzy spawaniem MMA, a TIG lub MIG/MAG
Podstawowa różnica pomiędzy wyżej wymienionymi metodami to długość elektrody. W TIG lub MIG/MAG zostaje ona przez cały czas niezmienna, a więc odległość pomiędzy uchwytem a elementem spawanym również jest stała. W przypadku spawania MMA aby utrzymać stałą odległość pomiędzy elektrodą a jeziorkiem spawalniczym należy kontrolować uchwyt elektrody. Krótko rzecz ujmując uchwyt powinien być stale przesuwany w kierunku spawanego elementu. Na początku może to sprawiać pewne problemy, szczególnie początkującym spawaczom. Umiejętności osoby spawającej odgrywają tu kluczową rolę. Jednakże po nabraniu wprawy spawanie elektrodą otuloną nie będzie stanowiło dla nas większego wyzywania.
Zastosowanie spawania elektrodą otuloną
Spawanie elektrodą otuloną to jedna z najpopularniejszych metod spawalniczych. Jest uniwersalna i prosta, a ponadto pozwala na spawanie w ciężkich warunkach lub trudno dostępnych miejscach. MMA to metoda, która znalazła szerokie zastosowanie w przemyśle stoczniowym oraz pracach instalacyjnych na budowie. W takich miejscach jej możliwości są nieocenione. Branża produkcyjna oraz warsztaty naprawcze również wykorzystują tę metodę. Z powodu niskich cen sprzętu oraz szerokiemu wachlarzowi zastosowań metoda ta jest bardzo popularna do prac hobbistycznych. Amatorzy nie mają potrzeby kupowania wyspecjalizowanego urządzenia spawalniczego. Jest to dla nich zwyczajnie nieekonomiczne. Zdecydowanie lepszym wyborem jest kupno urządzenia wykorzystującego metodę MMA.
Zalety i wady spawania MMA
Najbardziej istotną zaletą metody MMA jest możliwość spawania nie tylko stali niestopowych i stopowych, ale również takich materiałów jak żeliwo, nikiel lub miedź. Należy również wspomnieć o wysokiej jakości spoin i jej dobrych właściwościach mechanicznych, chociaż wiele zależy także od umiejętności spawacza. Przydatna jest możliwość spawania zarówno cienkich, jak i grubych elementów. Istotną zaletą jest cena i prostota spawania. Takie urządzenia są stosunkowo tanie i dość łatwo się z nimi przemieszczać. Warto wspomnieć również o możliwości spawania w każdej pozycji i warunkach. Możemy spawać na otwartym terenie, a nawet pod wodą.
Niestety, spawanie łukowe elektrodą otuloną ma także swoje wady. Bardzo dokuczliwa jest niska prędkość spawania, która wynosi od 10 do 40 cm na minutę. Podobnie jest z wydajnością pracy. W przypadku grubych elementów metoda MMA nie sprawdza się zbyt dobrze. Na dłuższą metę uciążliwe jest także usuwanie żużlu po wykonaniu spoiny. Należy również pamiętać o konieczności wymiany elektrod, a także ich cenie, która jest wyższa od kosztu materiałów spawalniczych używanych w innych metodach. Warto wspomnieć również o wydzielanych gazach i dymach spawalniczych. Z tego powodu w profesjonalnych hełmach montowane są elektryczne wentylatory, które rozwiewają szkodliwe opary.
Jaką elektrodę otuloną dobrać?
Wybór elektrody do spawania metodą MMA zależy od wielu czynników. Najważniejszy jest rodzaj spawanego materiału, a także pożądane właściwości spoiny. W zależności od składu otuliny dzielimy elektrody na kwaśne, zasadowe, rutylowe, celulozowe i utleniające. Elektrody kwaśne sprawdzą się podczas spawania w każdej pozycji przy użyciu prądu stałego i przemiennego. Spoiny wykonane taką otuliną są wyjątkowo trwałe i mocne. Przy odpowiednim przechowywaniu nie wymagają one suszenia przed spawaniem. Kolejnym rodzajem jest elektroda zasadowa. Jej zastosowania to głównie spawanie grubych przekrojów sztywnych konstrukcji oraz łączenie stali trudno spawalnych. Spoiny wykonane takim materiałem mają wyjątkowe własności plastyczne. Elektrody rutylowe dzięki dużej zawartości rutylu są wydajne i uniwersalne, a ich zastosowanie jest podobne do elektrod kwaśnych. Żużel zawarty w nich jest porowaty. Elektrody celulozowe służą głównie do zgrzewania stali niskowęglowych i niskostopowych. Ostatnim rodzajem są elektrody utleniające. Są one rzadko spotykane, a właściwości wykonanych nimi spoin są niskie.
Spawanie MMA – jaka spawarka?
Istnieją trzy podstawowe rodzaje spawarek. Pierwszym z nich jest spawarka transformatowa. W tego typu sprzętach elektroda jest zasilana prądem przemiennym, a jeśli chodzi o natężenie to można je dowolnie regulować. Prosta budowa i niska cena sprawia, że takie urządzenie sprawia się idealnie w warsztacie lub małej firmie. Prostowniki spawalnicze zasilają elektrodę prądem stałym. Podobnie jak w przypadku transformatorów tu również mamy możliwość regulacji natężenia prądu. Urządzenia tego typu są dokładne i funkcjonalne, ale są też bardzo ciężkie.
Przykładowe spawarki dostępne na rynku:
- Sherman ARC 200 C do 950 zł – sprawdź cenę już teraz
- Dedra Desti 203P do 1200 zł – sprawdź aktualną cenę
- Magnum Viper 205A do 700 zł – sprawdź cenę już teraz
- Magnum Snake 200PS do 650 zł – sprawdź aktualną cenę
Ostatnim rodzajem są spawarki inwertorowe. Są one zdecydowanie najdroższe, ale posiadają również szereg zalet, takich jak: mały ciężar, cyfrowe sterowanie parametrami czy wysoka jakość wykonanej spoiny. Warto wspomnieć, że inwertor w środku przekształca prąd z częstotliwości sieciowej 50Hz na prąd o wysokiej częstotliwości. To jaki sprzęt wybierzemy zależy w dużej mierze od naszego budżetu oraz preferencji. Ważne żebyśmy określili przed zakupem do czego i jak często spawanie MMA u nas zawita. Dzięki temu wybierzemy odpowiednie urządzenie.